ကလေးဘဝ၏ ပထမငါးနှစ်တာ ကာလအတွင်း ၎င်းတို့၏ ဦးနှောက်သည် ပျော့ပြောင်းမှုအရှိဆုံးဖြစ်ပြီး သင်ယူမှုနှင့် ကြီးထွားမှုအတွက် အရေးပါသောအချိန်ဖြစ်သည်။ ငယ်ရွယ်စဉ် ကလေးဘဝ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် ဘဝတစ်သက်တာ သင်ယူမှု၊ အပြုအမူနှင့် စိတ်ကျန်းမာရေးအတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်သည်။
အစောပိုင်း ကလေးဘ၀ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို လေ့လာသိမှတ်မိသလောက် ပြန်လည် တင်ပြလိုက်ပါသည်။
၁။ ဘာသာစကားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု
သံသယဖြစ်စရာ၊ ဘာသာစကားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် အစောပိုင်းကလေးဘဝဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုတွင် အဓိကမှတ်တိုင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ကလေး၏ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၏ အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်းသည် ၎င်းတို့၏ ဘာသာစကား မှတ်တိုင်များပေါ်တွင် သက်ရောက်နေသည်။ ဥပမာအားဖြင့် သုတေသနပညာရှင်များသည် ဘာသာစကားနှောင့်နှေးမှုနှင့် dyslexia ကဲ့သို့သော သင်ယူမှုမသန်စွမ်းမှုကြား သိသာထင်ရှားသော ဆက်စပ်မှုကို ဖော်ပြခဲ့သည်။
ကလေးငယ်များ စကားစပြောကာစ ထပ်ခါတလဲလဲပြောခြင်းသည် ဘာသာစကားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အဓိကသော့ချက်ဖြစ်သည်။ စကားပြောစပြုလာတဲ့ ကလေးဟာ သူတို့ရဲ့ တက်ကြွတဲ့ ဝေါဟာရရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု မဖြစ်ခင်မှာ အကြမ်းဖျင်း အကြိမ် ၅၀၀လောက်ကြားရမယ်ဆိုတာ လေ့လာမှုအရ သိရပါတယ်။
မိဘတစ်ဦးက ကလေးနှင့် စကားပြောလေ၊ တူညီသော စကားလုံးများ၊ စကားစုများ သို့မဟုတ် စာကြောင်းတည်ဆောက်ပုံများကို မကြာခဏ ပြန်ပြောလေလေ၊ ကလေးသည် ဘာသာစကားတစ်ခုကို မြန်မြန်သင်ယူလေဖြစ်သည်။ မိဘများစွာသည် အိမ်ရှိစာအုပ်များစွာက ၎င်းတို့၏ကလေးများကို စကားများများပြောရန် ကူညီပေးလိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ အမှန်မှာ၊ စာအုပ်တစ်အုပ် သို့မဟုတ် စာအုပ်အနည်းငယ်ကို ထပ်ခါထပ်ခါဖတ်ခြင်းသည် အမျိုးအစားများစွာကိုဖတ်ခြင်းထက် ဘာသာစကားဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ပိုမိုအကျိုးရှိစေမည်ဖြစ်သည်။
2. Nursery rhymes
ကျွန်ုပ်တို့အများစုသည် ကျွန်ုပ်တို့ငယ်စဉ်ကလေးဘဝကတည်းက တေးသွားများကို သိကြသေးသော်လည်း ၎င်းတို့သည် phonological awareness ဟုခေါ်သော ကျွမ်းကျင်မှုတစ်ခုဖြင့် ပံ့ပိုးပေးသည်ကို ကျွန်ုပ်တို့မသိခဲ့ပေ။ Phonological Awareness သည် ဘာသာစကား၏ အသံဖွဲ့စည်းပုံနှင့် ပတ်သက်၍ လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ သိရှိနားလည်မှုကို ရည်ညွှန်းသည်။ ၎င်းသည် စကားစုများဖြစ်သည့် ကာရန်များ၊ စကားလုံးများအတွင်းရှိ သံဝဏ္ဏနာများနှင့် စကြဝဏ္ဏနာများတွင် တစ်ဦးချင်းအသံများကဲ့သို့ စကားပြောယူနစ်များကို ပိုင်းခြားနိုင်စွမ်းရှိသည့် နားထောင်ခြင်းစွမ်းရည်တစ်ခုဖြစ်သည်။
ကလေးများ၏ IQ နှင့် မိခင်များ၏ ပညာရေးအဆင့်ကို ခွဲထုတ်ပြီးနောက်တွင်ပင် သုံးနှစ်သားတို့တွင် မူကြိုတေးသွားများကို အသိပညာပေးခြင်းသည် နောက်ပိုင်းတွင် အကြိုစာဖတ်ခြင်းစွမ်းရည်အတွက် သိသာထင်ရှားသော ခန့်မှန်းချက်ဖြစ်ကြောင်း သုတေသနပြုချက်များအရ သိရသည်။
၃။ ရေတွက်ခြင်း။
ရေတွက်ခြင်းဆိုသည်မှာ စာဖတ်ခြင်း၏အသံကို သင်္ချာနှင့်တွက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ကလေးသည် စကားလုံးတစ်လုံးတွင် အသံများနှင့် မရင်းနှီးသောအခါ စကားလုံးများကို ကုဒ်ဖော်ရန် ရုန်းကန်ရသကဲ့သို့၊ အလိုအလျောက် ရေတွက်ခြင်းမပြုပါက ညီမျှခြင်းများကို ပြုလုပ်ရန် ရုန်းကန်ရလိမ့်မည်။
ရေတွက်ခြင်းကို သင်ကြားသောအခါ၊ ပုံသဏ္ဍာန်သို့မရွေ့မီ ခိုင်မာသောအဆင့်တွင် စတင်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ ကွန်ကရစ်သည် "လုပ်" အဆင့်ဖြစ်သည်။ တုံးများ၊ ပဲများ၊ ပန်းသီးများနှင့် ဥများကဲ့သို့သော ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အရာဝတ္ထုများကို ရေတွက်ခြင်းဖြင့် စတင်ပါ။ ရုပ်ပုံလွှာသည် “မြင်ခြင်း” အဆင့်ဖြစ်သည်။ ယခု ကလေးအား နှစ်တုံး၊ ပဲသုံးလုံး၊ ပန်းသီးငါးလုံး၊ သို့မဟုတ် ကြက်ဥခြောက်လုံးကို ဆွဲခိုင်းနိုင်သည်။
Abstract သည် ကိန်းဂဏန်းများ၏ စိတ္တဇသင်္ကေတများကို သင်ယူသည့် "သင်္ကေတ" အဆင့်ဖြစ်ပြီး၊ ဥပမာအားဖြင့် နှစ်ခုကို ၂ နှင့် သုံး အဖြစ် ၃ ကို ရေးထားခြင်းဖြစ်သည်။ ကလေးများသည် abstract ကိုမိတ်ဆက်ခြင်းမပြုမီ ခိုင်မာသော ရုပ်ပုံအဆင့်များကို ခိုင်မာစွာ နားလည်မှုရှိရပါမည်။
4. ဘယ်ညာ သတိထားပါ။
ကလေးများစွာသည် ၎င်းတို့၏ ဘယ်ညာ ခွဲခြားပြောရန် ရုန်းကန်နေရသည်။ မိဘများ သဘောမပေါက်နိုင်သည့်အချက်မှာ ဤအခြေခံစွမ်းရည်သည် အရေးကြီးသော အမြင်ပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ခြင်းကျွမ်းကျင်မှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ဘဝနှောင်းပိုင်းတွင်၊ စာဖတ်ခြင်းနှင့် စာရေးခြင်းစသည်ဖြင့် ဖြစ်ပေါ်လာသောအခါ ဘယ်မှညာသို့ သိခြင်းသည် ကြီးမားသော ခြားနားမှုကို ဖြစ်စေသည်။ ဤအခြေခံကျွမ်းကျင်မှုသည် ကလေးများကို a b နှင့် d အကြား ခွဲခြားသိမြင်စေပြီး မှန်စာရေးခြင်းကို တားဆီးပေးသည်။ Mirror-Writing သည် မှန်ထဲတွင်ကြည့်သောအခါ ပုံမှန်အတိုင်းဖြစ်နေစေရန် စာလုံးများ၊ စကားလုံးများ သို့မဟုတ် စာကြောင်းများကို ပြောင်းပြန်ပုံစံဖြင့် ထုတ်လုပ်ခြင်းဖြစ်သည်။
ရေချိုးချိန်အတွင်း “မင်းရဲ့ဘယ်ဘက်ခြေထောက်ကို ဆေးပေးပါဦး” လို့ ပြောတာမျိုးလေးတွေက ငယ်ငယ်ကတည်းက ဘယ်ညာကို သတိထားတတ်လာပါလိမ့်မယ်။
၅။ Gross motor skills
Gross motor skills သည် ကလေးတိုင်း၏ ဘဝအရည်အသွေးအတွက် အရေးကြီးသော ပဟေဋ္ဌိတစ်ခုဖြစ်သည်။ Gross motor skills တွင် လက်များ၊ ခြေထောက်များနှင့် အခြားကြီးမားသော ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းများ၏ လှုပ်ရှားမှုနှင့် ညှိနှိုင်းမှုတို့ ပါဝင်သည်။ ၎င်းတို့သည် ပြေးခြင်း၊ ခုန်ခြင်း၊ ဖမ်းခြင်း သို့မဟုတ် ရေကူးခြင်းကဲ့သို့သော လှုပ်ရှားမှုများတွင် ပါဝင်ကြသော်လည်း ပညာရေးတွင် ယင်းထက် ကျော်လွန်သွားပါသည်။
လည်ပင်း၊ ပခုံးနှင့် ကိုယ်လုံးများရှိ ပိုကြီးသောကြွက်သားအုပ်စုများကို ထိရောက်စွာထိန်းချုပ်ရန်မှာ လက်ချောင်းများနှင့် လက်များအတွက် တည်ငြိမ်မှုရှိသော Gross motor skills (ဥပမာ၊ စာရေးခြင်း သို့မဟုတ် ပုံဆွဲခြင်း) ကို ထိန်းသိမ်းရန် လိုအပ်ပါသည်။ အတန်းထဲတွင် မတ်တတ်ရပ်ခြင်း၊ ထိုင်ခြင်း၊ သို့မဟုတ် တစ်နေကုန် အတန်းတက်ရန် ခံနိုင်ရည်ရှိခြင်းကဲ့သို့ ရိုးရှင်းသော အရာသည် ငယ်ရွယ်စဉ်ကတည်းက ကျွမ်းကျင်မှု မဖွံ့ဖြိုးပါက ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်နိုင်သည်။
အိမ်တွင် Gross motor skills မြှင့်တင်ခြင်းသည် ဟန်ချက်ညီမှုနှင့် ညှိနှိုင်းမှုကို အထောက်အကူပြုသောကြောင့် ဂိမ်းကစားခြင်းကဲ့သို့ ရိုးရှင်းပါသည်။ ပူဖောင်းများကိုမှုတ်ထုတ်ခြင်းနှင့် သင့်ကလေးများကို လိုက်စေခြင်းဖြင့် ၎င်းတို့အား ပြေးခြင်း၊ ခုန်ခြင်း၊ တွားသွားခြင်း သို့မဟုတ် ဝပ်တွားခြင်းတို့ ပြုလုပ်ရန် အားပေးပါသည်။
မနောဖြူလေး
No comments:
Post a Comment